Nồi áp suất là loại nồi nấu có nắp đậy kín. Khi nấu, do tác động nhiệt từ bên ngoài, hơi trong nồi tăng cao nhưng không thoát ra được làm cho áp suất tăng lên, kéo theo nhiệt độ trong nồi tăng cao. Đây một loại dụng cụ nhà bếp rất tiện lợi với các ưu điểm: tiết kiệm nhiên liệu, giữ được các chất bổ dưỡng trong thức ăn.
Tuy nhiên, việc sử dụng loại nồi này, nếu không cẩn thận đôi khi có thể xảy ra những tai nạn đáng tiếc. Do vậy, để bảo đảm an toàn, người sử dụng nên tham khảo một số thông tin sau:
Chọn mua:
Nắp nồi phải đậy kín không bị cong vênh; "roăng" cao su phải bám sát vào miệng nồi, khi đậy hoặc mở nắp không bị sượng gắt; các van, các xú-páp hoạt động tốt, không bị nghẹt. Khi mua nên yêu cầu có roăng thay thế và phải có sách hướng dẫn sử dụng vì mỗi loại sẽ có thời gian nấu khác nhau.
Nguồn ảnh : Tienthi.com
Cách dùng:
Nồi áp suất điện: Nồi áp suất điện có cấu tạo giống nồi cơm điện nhưng công suất cao hơn. Quai gài, nắp đậy kín. Nồi được điều khiển bằng điện tử định giờ nấu, cách nấu và nhiệt độ nấu. Có thể dùng nồi áp suất điện để nấu cơm, nấu cháo, nấu súp, hầm, tiềm...
Nồi áp suất đun trực tiếp: Ngoài nồi áp suất với kiểu dáng truyền thống: đậy nắp bằng khóa van. Hiện nay, nồi áp suất đã được cải tiến gọn nhẹ, thanh mảnh hơn nhưng vẫn đảm bảo được an toàn và hiệu quả trong quá trình ninh nấu thức ăn. Với nồi cán dài, bạn có thể dễ dàng mở nắp nồi, không cần đẩy, thao tác dễ dàng. Ngoài ra, nối có gắn khóa nắp nồi ở bên hai tai cầm giúp việc mở nồi cũng thuận tiện hơn.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh : Pieknits.com
Một vài lưu ý khi sử dụng:
- Đậy nắp kỹ, vặn nắp đúng chiều để nắp đóng thật kín, kiểm tra các van xem có nghẹt không.
- Giới hạn lượng thức ăn khi cho vào nồi: với những thức ăn có độ nở cao: cháo đậu... giới hạn là 2/3 dung tích nồi, các thức ăn khác (thịt, cá) giới hạn là 3/4 dung tích nồi.
- Kiểm tra vòng đệm cao su trước khi đậy kín và nấu.
- Sau khi nấu xong, trước khi mở nắp nồi, bạn phải kiểm tra nút xả hơi, phải chắc chắn không còn hơi ở nút xả hơi mới được mở nắp để tránh bùng hơi gây phỏng.
- Nồi áp suất điện cấu tạo giống như nồi cơm điện, có quai gài và nắp đậy thật kín, công suất điện cao hơn nồi cơm thông thường. Nồi áp suất điện được điều khiển bằng điện tử định giờ nấu, cách nấu và nhiệt độ nấu rất tiện, đẹp nhưng giá cả lại khá cao, chưa được thông dụng lắm.
Sử dụng và bảo quản
Mỗi loại nồi áp suất đều có sách hướng dẫn sử dụng đầy đủ, người sử dụng nên lưu ý một số yêu cầu chính sau:
- Không nên nấu lượng thực phẩm đầy quá, chỉ chừng 2/3 nồi là vừa. Với các món hầm đặc thì nên lót vỉ phía dưới để tránh thức ăn dính đáy nồi.
- Đậy nắp kỹ, vặn nắp đúng chiều để nắp đóng thật kín, kiểm tra lại các van xem nó có nghẹt không.
- Khi mới đặt lên bếp nên nấu bằng ngọn lửa lớn, khi thật sôi có thể điều chỉnh lửa nhỏ lại. Tùy theo loại thức ăn mà có thời gian nấu khác nhau, thông thường nên theo sự hướng dẫn trong sách. Lưu ý thời gian nấu bắt đầu tính từ lúc hơi thoát ra ở van chứ không phải từ lúc bắc lên bếp. Tốt nhất nên dùng một đồng hồ có chuông để nhắc nhở thời gian nấu.
- Sau khi nấu xong bắc xuống chờ cho đến khi hơi thoát ra hết mới được mở nắp, nếu mở vội có thể bị bỏng do hơi trong nồi bùng ra. Không được dùng nước lạnh đổ lên nồi để làm nguội.
- Sau khi sử dụng nên chùi rửa sạch sẽ, không dùng giấy nhám hay đá mài làm trầy xước nồi. Lưu ý chùi rửa kỹ ở roăng cao su và các van, không để thức ăn bám vào đó làm roăng bị hở hoặc van bị nghẹt.
Từ dạo rét đậm, bình nóng lạnh nhà chị Trinh luôn bật 24/24h. Ngại rét nên từ tắm, rửa bát đến rửa rau... chị đều dùng nước ấm. Tiền điện tháng vừa rồi nhà chị tăng gần gấp đôi so với những tháng trước đó.
"Cả ngày ở cơ quan có điều hòa ấm áp, nên tối về nhà đụng vào nước thấy lạnh buốt là không chịu được. Anh xã quen dùng nước nóng tới mức rửa rau nát hết vì ngâm trong nước ấm", chị Trinh (Thái Thịnh, Hà Nội) cho biết. Mặc dù đã dự trù trước là dùng nóng lạnh sẽ tốn điện hơn nhưng chị vẫn giật mình khi cầm hóa đơn điện lên tới tiền triệu.
Cũng như chị Trinh, bình nóng lạnh là thiết bị không thể thiếu với nhiều gia đình trong những ngày đông giá lạnh. Tuy nhiên, khi sử dụng không đúng cách, bình nóng lạnh có thể khiến bạn tốn kém và còn đối mặt với những nguy cơ bị điện giật, nguy hiểm.
 |
Cần chú ý sử dụng bình nóng lạnh đúng cách để đảm bảo an toàn và tiết kiệm điện. Ảnh: MT. |
Theo tiến sĩ Trần Văn Thịnh, bộ môn Thiết bị điện, điện tử, ĐH Bách Khoa Hà Nội, bình nóng lạnh là một trong những thiết bị gây tốn nhiều điện cho sinh hoạt gia đình trong mùa đông. Điều này khá dễ hiểu, để đun được một thùng nước lạnh (khoảng 20-30 lít) cần mất nhiều điện. Dù bình bật liên tục thì nhiệt trong bình cũng sẽ giảm dần (do tỏa nhiệt ra môi trường xung quanh, cũng như phích nước để qua đêm đông sẽ bớt nóng hơn nhiều). Khi đó, theo quy tắc, bình lại đun để đạt đến nhiệt độ nào đó, và mỗi lần như vậy rất tốn điện.
Tiến sĩ Thịnh cho rằng, cũng như bất cứ thiết bị điện nào, yếu tố đầu tiên cần quan tâm khi sử dụng bình nóng lạnh là bảo đảm tính an toàn, sau đó mới tính chuyện tiết kiệm.
Những bình nóng lạnh dùng lâu dễ bị rò điện ra vỏ, ra đường ống. Vì thế, nên ngắt điện trước khi sử dụng bình để tránh gặp phải nguy cơ bị điện giật. Đặc biệt, với các loại bình đời cũ không có rơle ngắt điện tự động và bình đã sử dụng quá lâu thì hệ thống này thường không đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Đã có không ít cái chết thương tâm từ việc không ngắt bình nóng lạnh.
Theo ông, để kiểm tra bình nóng lạnh nhà mình có bị rò điện hay không, trước khi dùng nước nóng, thử đụng mu bàn tay hay tốt nhất là dùng bút thử điện chạm vào vòi nước bằng sắt ở gần bình nhất. Khi đã bật vòi, bước vào phòng tắm rồi mà điện rò thì không còn kịp tránh nữa.
Ông cho rằng, không nên bật bình nóng lạnh 24/24h vì vừa gây tốn điện vừa tạo ra nguy cơ bị hỏng do hoạt động quá tải, lại nguy hiểm nếu tắm trong lúc bình vẫn cắm điện mà bị rò. Tốt nhất, nên đun đủ nước nóng, thường trong khoảng 15-20 phút với bình loại vừa, rồi ngắt điện, sau đó mới sử dụng nước.
Ngoài ra, để sử dụng nước nóng hiệu quả, tiết kiệm, với những gia đình mua bình mới, nên chọn sản phẩm có dung tích phù hợp với nhu cầu sử dụng. Điều này liên quan trực tiếp đến công suất sử dụng và khả năng tiêu hao điện vì bình càng có dung tích lớn thì càng tiêu hao nhiều điện năng. Ví dụ, đối với hộ gia đình có 4 người, có 2 phòng tắm thì nên lắp loại bình 20 lít là vừa đủ… Bạn cũng có thể chú ý tới những loại bình có thiết bị quấn bông bảo ôn (có tác dụng như thùng xốp giữ nhiệt) để đỡ thất thoát nhiệt ra ngoài môi trường trong quá trình sử dụng, giữ nóng lâu hơn.
Trong quá trình sử dụng bình nóng lạnh nên thường xuyên vệ sinh, bảo trì, nếu thấy có hiện tượng rò điện cần tìm cách khắc phục ngay.
